مقدمه

به جرات می‌توان گفت که دیرینگی صنعت چاپ و بسته بندی، به اندازه تاریخ یکجانشینی انسان است. از زمانی که انسان‌ها تبادل و تجارت را آغاز کردند، لزوم چاپ محاسبات و بسته بندی لوازم برای آن‌ها آشکار شد. با این صنعت چاپ و بسته بندی از دوره انقلاب صنعتی تحول پیدا کرد و امروزه دستاوردهای آن در قالب نمایشگاه‌های بین المللی همچون اینترپک 2023 به نمایش گذاشته می‌شوند.
با رشد مصرف‌گرایی در جوامع پیشرفته و توسعه آن به دیگر نقاط جهان، تمایل برای خرید کالاهای مختلف نسبت به دوره‌های پیشین افزایش یافته است. بدیهی است که هر کالایی فارغ از اندازه، نوع و شکل، به بسته بندی نیاز دارد. افزایش تنوع کالاها موجب شده است تا صنعت بسته بندی در طول قرن 21 ام بیش از هر زمان دیگر به تخصص نیاز داشته باشد.
امروزه شرکت‌های تولیدی نیاز به انواع مختلفی از بسته بندی دارند. به همین خاطر فعالان حوزه بسته بندی بیش از هر زمان دیگر نیاز دارند تا هوشمند، تخصصی و نوین به فعالیت بپردازند. نمایشگاه اینترپک 2023 رویدادی است که دستاوردهای فعالان حوزه بسته بندی را در سطح بین‌المللی به تصویر می‌کشد. در این نمایشگاه می‌توان با جدیدترین یافته‌های صنعت بسته بندی آشنا شوند. با به بند همراه باشید تا نگاهی به نمایشگاه Interpack و مسائل مختلف پیرامون آن داشته باشیم.

اینترپک چیست؟

امروزه تمامی صنایع، نمایشگاه‌های تخصصی و رویدادهای منحصر به فرد خود را دارند. نمایشگاه خودرو، نمایشگاه تجهیزات دیجیتال، نمایشگاه مبلمان و دکوراسیون داخلی و هزاران نمایشگاه تخصصی دیگر، مثال‌هایی از این قبیل هستند. صنعت چاپ و بسته بندی نیز نمایشگاه‌های تخصصی خود را دارد که یکی از آن‌ها نمایشگاه اینترپک است.
به طور کلی هشت نمایشگاه جهانی تحت قالب اتحاد اینترپک در حوزه چاپ و بسته بندی وجود دارد. این نمایشگاه‌ها عبارتند از: نمایشگاه اینترپک، نمایشگاه پروسس اکسپو، نمایشگاه پک پروسس، نمایشگاه ایندوپک، نمایشگاه فودپکس، نمایشگاه بسته بندی صنایع غذایی نایروبی، نمایشگاه تجهیزات وابسته شانگهای و نمایشگاه اوپاکوا مسکو. در بین نمایشگاه‌های یاد شده، نمایشگاه Interpack مهم‌ترین رویداد حوزه بسته بندی محسوب می‌شود.
نمایشگاه اینترپک به صورت سه سال یکبار و در اردیبهشت ماه هر سال برگزار می‌شود. دوره بعدی این نمایشگاه در ماه می 2023 برگزار خواهد شد. این نمایشگاه در شهر دوسلدورف آلمان برگزار می‌شود و از روزهای چهارم تا دهم ماه می (چهاردهم تا بیستم اردیبهشت ماه 1402) میزبان تولیدکنندگان، صنایع و علاقمندان صنعت بسته بندی خواهد بود.

تاریخچه نمایشگاه اینترپک

آلمانی‌ها پس از شکست در جنگ جهانی دوم و ناکامی در فتح جهان برای دومین بار، متوجه شدند که نیروی نظامی آلمان نمی‌تواند تمامی ارتش‌های جهان را به زانو درآورد. در نتیجه تصمیم گرفتند تا از طریق صنعت، سلطه خود را بر جهان گسترش دهند. این رویه کم و بیش توسط دیگر متحد آن‌ها یعنی ژاپن نیز به کار گرفته شد.
آلمان غربی در نیمه دوم قرن بیستم، یکی از قدرت‌های صنعتی اروپا به شمار می‌رفت. شرکت‌های آلمانی مدتی کوتاه پس از تشکیل دولت جدید در این کشور، به مدار تولید بازگشتند. آلمان به عنوان مهد اختراع صنعت چاپ شناخته می‌شود، چرا که یوهانس گوتنبرگ نخستین ماشین چاپ را در این کشور به ثبت رساند. در نتیجه شرکت‌های چاپ و بسته بندی آلمانی قصد داشتند برتری خود را با تکیه بر هویت غنی خود به تصویر بکشند.
صنعت‌گران آلمانی بخش چاپ و بسته بندی را فراموش نکردند و در کنار نمایشگاه‌های مختلفی همچون خودرو، تجهیزات ارتباطی و ماشین آلات صنعتی، نمایشگاه چاپ و بسته بندی را نیز راه اندازی کردند. نخستین دوره نمایشگاه Interpack در سال 1958 (13 سال پس از پایان جنگ جهانی دوم) برگزار شد. از آن زمان تاکنون، این نمایشگاه به صورت سه سال یکبار برگزار می‌شود. نمایشگاه اینترپک در سال 2008 پنجاه سالگی خود را جشن گرفت.
نمایشگاه اینترپک تا سال 1973، به صورت سنتی در محل نمایشگاه‌های دوسلدورف در خیابان فیشر برگزار می‌شد. این محل یک مرکز نمایشگاهی قدیمی بود و برگزارکنندگان در هر دوره چند غرفه جدید را به آن اضافه می‌کردند. این نمایشگاه از سال 1974 به مرکز نمایشگاهی دوسلدورف منتقل شد که به صورت رسمی Düsseldorf Trade Fair Centre نام دارد. این مرکز نمایشگاهی از دهه 1970 میلادی تاکنون روز به روز بزرگتر شده است و هر ساله بخش‌های جدیدی به آن اضافه می‌شود.
با وجود آن‌که نمایشگاه Interpack به صورت سه سال یکبار برگزار می‌شود اما تاکنون چند بار به دلایل مختلف از برگزاری آن جلوگیری به عمل آمده است. آخرین دوره‌ای که نمایشگاه اینترپک با تعویق روبرو شد، مربوط به سال 2021 می‌شود که برگزاری آن به دلیل شیوع پاندمی کرونا لغو شد. دوره بعدی این نمایشگاه به سال 2023 منتقل شد و اکنون زمانی برای تولیدکنندگان صنعت بسته بندی است تا جدیدترین دستاوردهای خود را پس از چند سال وقفه به معرض نمایش بگذارند.

چرا بازدید از نمایشگاه اینترپک مهم است؟

نمایشگاه اینترپک را می‌توان یک کلاس درس کامل برای شرکت‌های ایرانی به حساب آورد. سابقه صنعت بسته بندی در کشورمان چندان زیاد نیست و به همین دلیل صنعت‌گران ایرانی نیاز دارند با شرکت‌های شناخته شده این حوزه در تماس باشند. صنعت بسته بندی فعالیت خود به شکل مدرن را از سال 1817 در انگلستان آغاز کرد، حال آن‌که تاریخچه این صنعت در ایران به اواسط قرن گذشته خورشیدی باز می‌گردد. شرکت‌های مدرن بسته بندی همچون به بند نیز فعالیت خود را طی چند دهه اخیر آغاز کرده‌اند.
حضور در نمایشگاه Interpack فرصتی طلایی برای شرکت‌های بسته بندی ایرانی است تا با بزرگان این حوزه ملاقاتی داشته باشند. اینترپک یک رویداد عظیم با انبوهی از بازدیدکنندگان است. این نمایشگاه حدود 3000 غرفه دارد و تعداد بازدیدکنندگان آن در حدود 200 هزار نفر تخمین زده می‌شوند. البته حضور در اینترپک همچون نمایشگاه‌های داخلی نیست، چرا که شرکت کنندگان در Interpack بایستی از چند ماه قبل بلیط حضور در این نمایشگاه را خریداری کنند. همچنین رزرو غرفه در اینترپک از مدت‌ها قبل انجام می‌پذیرد. به طور کلی حال و هوای اینترپک با تمامی نمایشگاه‌های داخلی و منطقه‌ای متفاوت است. شرکت‌های ایرانی همچون به بند با حضور مداوم در نمایشگاه‌های بین المللی، مسیر خود را برای ورود به بازار جهانی هموار خواهند کرد.
در نمایشگاه اینترپک 2023، صنایع بسته بندی محصولات خود را در هشت دسته به معرض نمایش خواهند گذاشت. این نمایشگاه چهار طبقه از موضوعات داغ صنعت بسته بندی را مورد بررسی قرار خواهد داد. در ادامه نگاهی به موضوعات پربازدید صنعت بسته بندی در اینترپک 2023 خواهیم داشت:

اقتصاد چرخشی

مهم‌ترین مساله صنایع بسته بندی در عصر حاضر، تولید کمترین میزان زباله تجزیه ناپذیر است. نکته کلیدی در تولید بسته بندی‌های جدید، طراحی آن‌ها به عنوان یک محصول قابل بازیافت است. به بیان دیگر محصولات بسته بندی از ابتدا به صورتی تولید می‌شوند که قابلیت بازیافت داشته باشند. انواع جدیدی از بسته بندی نیز معرفی شده‌اند که قابلیت چندبار مصرف را دارند. استفاده از بسته بندی‌های چندبار مصرف به تازگی در رستوران‌ها و صنایع غذایی مرسوم شده است.

حفاظت از منابع موجود

تمامی صنایع تولیدی از جمله صنعت بسته بندی، امروزه با مشکل کمبود مواد اولیه مواجه شده‌اند. در نتیجه فرآیندهای تولید بایستی از ابتدا سازماندهی شوند و جریان مواد اولیه از نو تنظیم شود. همچنین استفاده از پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر، شانس استفاده مجدد از منابع جایگزین را در صنعت بسته بندی افزایش داده است.

فناوری‌های دیجیتال

این روزها مفاهیم تازه‌ای همچون داده‌های انبوه، واقعیت افزوده و ماشین آلات تمام اتوماتیک در صنعت بسته بندی مطرح شده‌اند. از سوی دیگر شیوع کووید 19 طی چند سال اخیر، سبب شده است تا کسب و کارها به تجارت الکترونیک و فروش غیرحضوری تمایل پیدا کنند. صنایع بسته بندی مدرن به خطوط تولید اتوماتیک مجهز هستند، خطوط تولیدی که در آن کارکنان وظایف اندکی را برعهده دارند و توسط سیستم‌های دیجیتال مورد حمایت قرار می‌گیرند.

ایمنی محصولات

وظیفه اصلی محصولات بسته بندی، محافظت از کالاها در برابر آسیب‌های گوناگون است. نمایشگاه اینترپک 2023 رویدادی است که در آن روش‌های جدید بسته بندی برای محافظت بهتر از کالاها معرفی می‌شوند. استفاده از بسته بندی‌های جدید با سطح ایمنی بالاتر، ضایعات محصولات و کالاها را کاهش می‌دهد و سودآوری چندمنظوره را برای تمامی طرف‌های درگیر در کسب و کار به همراه خواهد داشت.

انواع بسته بندی ها در نمایشگاه اینترپک

همان‌گونه که در مقدمه مطلب اشاره کردیم، صنعت بسته بندی امروزه به صورت تخصصی فعالیت می‌کند. تنوع بالای محصولات، باعث شده است تا هرکدام از شرکت‌های بسته بندی تنها چند حوزه را برای فعالیت انتخاب کنند. صنعت بسته بندی هم‌اکنون یک بازار بزرگ و انبوه از مشتریان مختلف با نیازهای متنوع است که پاسخ دادن به تمامی نیازها به صورت همزمان برای کمتر شرکتی امکان پذیر خواهد بود. برای مثال فیلم استرچ در بسته بندی لوازم خانگی، مبلمان و لوازم چوبی و کالاهای صنعتی کاربرد دارد. در سوی دیگر تسمه پلاستیکی برای بسته بندی کارتن‌های مقوایی و جعبه‌های چوبی به کار می‌رود.
نمایشگاه اینترپک را می‌توان یک رویداد کاملا تخصصی دانست. شرکت‌های حاضر در این نمایشگاه، جدیدترین محصولات خود را در هشت حوزه بسته بندی به معرض نمایش می‌گذارند. حوزه‌های مختلف بسته بندی در نمایشگاه اینترپک عبارتند از: مواد غذایی، نوشیدنی‌ها، شیرینی‌ها، نان‌ها، محصولات دارویی، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غیرغذایی و تجهیزات صنعتی. هرکدام از این حوزه‌ها، به فناوری خاصی برای تولید لوازم بسته بندی نیاز خواهند داشت. مثلا بسته بندی‌های مواد غذایی نیاز به تاییدیه‌های بهداشتی دارند. بسته بندی نان و مواد قنادی با محدودیت‌های وزن روبرو هستند. بسته بندی مواد آرایشی و بهداشتی باید از این مواد برای مدت طولانی در مقابل فساد محافظت کنند. بسته بندی‌های تجهیزات صنعتی نیز به استحکام و قدرت بالا برای مقاومت در برابر آسیب‌های گوناگون نیاز خواهند داشت.

جمع بندی

نمایشگاه اینترپک مهم‌ترین رویداد بین المللی برای صنعت بسته بندی محسوب می‌شود. این نمایشگاه با بیش از شش دهه سابقه، جایگاه ویژه‌ای نزد شرکت‌های فعال در این عرصه دارد و آوردگاهی مهم برای فعالان حوزه بسته بندی محسوب می‌شود. افزایش سطح درآمد مشتریان تقاضا برای کالاهای باکیفیت را افزایش داده است، در نتیجه شرکتی که بهترین بسته بندی را برای کالاهای مختلف ارائه دهد برنده رقابت خواهد بود.
اهمیت نمایشگاه Interpack در دوسلدورف را می‌توان همرده نمایشگاه خودرو ژنو یا نمایشگاه لوازم الکترونیکی لاس وگاس دانست. شرکت‌هایی که در این نمایشگاه حضور پیدا می‌کنند، به دیگران ثابت می‌کنند که ما بهترین تولیدکنندگان مواد بسته بندی و صنایع وابسته هستیم.
صنعت بسته بندی امروزه به سوی متفاوتی در حرکت است. همزمان با توسعه خودروهای الکتریکی و استفاده از مواد بازیافتی در تولید وسایل جدید، صنعت بسته بندی نیز به راهکارهای سازگار با محیط زیست روی آورده است. شرکت‌های بسته بندی به دنبال جایگزینی پلاستیک‌های تجدید پذیر با انواع قدیمی خود هستند تا محصولات خود را با محیط زیست سازگار کنند. استفاده از مواد جدید برای تولید بسته بندی، نیازمندی به روش‌های جدید تولید را آشکار کرده است. نمایشگاه‌های بین المللی همچون اینترپک، جایگاه مناسبی برای تبادل اطلاعات بین تولیدکنندگان هستند تا جدیدترین روش‌ها و ماشین آلات بسته بندی را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.